Inhoud

• Wat doet ethinylestradiol en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik ethinylestradiol gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

ethinylestradiol

Ethinylestradiol heeft dezelfde werking als het vrouwelijk geslachtshormoon estradiol, dat vooral in de eierstokken wordt gemaakt. Vrouwelijke geslachtshormonen, ook wel oestrogenen genoemd, spelen een belangrijke rol bij de vruchtbaarheidscyclus.

Artsen schrijven dit medicijn voor bij problemen bij de menstruatiecyclus (wegblijven van de menstruatie), bij behandeling voor ongewenste kinderloosheid en bij sommige vormen van kanker (tumoren).

Wat doet ethinylestradiol en waarbij gebruik ik het?

Stoornissen tijdens de menstruatiecyclus

Wegblijven van de menstruatie
De menstruatie kan wegblijven door een verstoring van de aanmaak van geslachtshormonen. Met ethinylestradiol vult u het tekort aan, waardoor de menstruatie wel op gang kan komen.

U moet ethinylestradiol dan 25 dagen lang per cyclus van vier weken gebruiken. In de derde week van elke menstruatiecyclus moet u ook een vrouwelijk progesteronhormoon gebruiken. Dit voorkomt bijwerkingen op de baarmoeder en zorgt dat de menstruatiebloeding op gang komt. Een paar dagen na stoppen komt de menstruatiebloeding.

Verminderde vruchtbaarheid

Bij ongewilde kinderloosheid wordt soms een IVF-behandeling ingezet. Daarbij gebruikt de vrouw soms clomifeen om de eisprong te stimuleren. Een van de bijwerkingen van clomifeen is dat het de toestand van het slijmvlies van de baarmoedermond verandert. Daardoor kunnen de zaadcellen de baarmoedermond niet passeren.

Ethinylestradiol maakt het slijmvlies van de baarmoedermond beter toegankelijk voor zaadcellen. Het wordt daarom soms gebruikt na een behandeling met clomifeen bij IVF.

Kanker

Prostaatkanker
Prostaatkanker is een vorm van kanker bij mannen. Het kan gevoelig zijn voor vrouwelijke geslachtshormonen. Prostaatkankercellen groeien onder invloed van het mannelijke geslachtshormoon testosteron. Vrouwelijke geslachtshormonen, zoals ethinylestradiol, remmen prostaatkankercellen juist.

Uitgezaaid prostaatkanker is lastig te opereren. Daarom schrijven artsen soms ethinylestradiol voor om de groei van de kankercellen te remmen.

Ethinylestradiol wordt meestal gebruikt in combinatie met andere medicijnen.

Borstkanker
Borstkanker is gevoelig voor vrouwelijke geslachtshormonen. De kankercellen worden geremd in hun groei door een hoge dosering vrouwelijke oestrogeenhormonen, zoals ethinylestradiol.

Uitgezaaide borstkanker is lastig te opereren. Daarom schrijven artsen soms ethinylestradiol voor om de groei van de kankercellen te remmen.

Ethinylestradiol wordt meestal gebruikt in combinatie met andere medicijnen. Het wordt gebruikt bij vrouwen bij wie de borstkanker is ontdekt ruim na de overgang.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Misselijkheid, vooral in het begin van de behandeling.

  U kunt misselijkheid verminderen door het middel op een volle maag in te nemen. Bij de meeste toepassingen hoort de misselijkheid na een paar dagen vanzelf over te gaan als u gewend bent geraakt aan het middel. Gebruikt u een hoge dosering, zoals bij prostaatkanker of borstkanker, dan kan een antibraakmiddel helpen. Vraag uw arts daarnaar.

• In het begin van de behandeling duizeligheid, hoofdpijn of migraine en gespannen borsten.

  Dit hoort na een paar weken vanzelf over te gaan. Als u last blijft houden, raadpleeg dan uw arts.

• Bij vrouwen: doorbraakbloedingen (‘spotting’).

• Bij vrouwen: meer of minder vocht of slijm uit de vagina dan normaal.

  Deze klachten horen na een paar cycli vanzelf over te gaan. Als u last blijft houden, raadpleeg dan uw arts.

• Bij mannen: zwelling van de borsten met een gespannen gevoel.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Vochtafscheiding uit de tepels.

• Vasthouden van vocht (dikke enkels en voeten).

  U merkt dit ook aan dat u zwaarder wordt. Hierdoor kan uw bloeddruk iets stijgen. Dit kan gebeuren als u een dosering gebruikt die mogelijk te sterk is voor u. Gebruik van een minder sterke dosering kan deze bijwerking dan voorkomen. Het is zelden zo ernstig dat u met dit middel moet stoppen. Mensen met hoge bloeddruk: laat uw bloeddruk regelmatig controleren. Als u na drie maanden last van dikke enkels houdt, raadpleeg dan uw arts.

• Huidafwijkingen, zoals bruine vlekken op de huid of huidirritatie onder invloed van zonlicht.

  Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts.

• Stemmingsveranderingen

• Minder zin in vrijen en impotentie. Bij mannen kan dat vaker optreden.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. Dat gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been. Soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been. Zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed.

  Waarschuw in deze gevallen direct een arts of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.

• Beroerte (herseninfarct). Heeft u eerder een beroerte gehad? U heeft dan meer kans op trombose of het opnieuw krijgen van een beroerte.

  Overleg met uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.

• Als u endometriose heeft, kunt u hier meer last van krijgen. Bij endometriose groeit weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies op plaatsen buiten de baarmoeder.

  Neem contact op met uw arts als u meer of langduriger endometrioseklachten heeft, zoals buikpijn en menstruatiepijn. Mogelijk kan uw arts een ander middel toevoegen.

• Bij gebruik van hoge doseringen in verband met kanker: meer calcium in het bloed.

  Uw arts zal uw bloed hierop controleren.

• Verhoging van een bepaald soort vetten, triglyceriden, in het bloed.

  Als u al een te hoog vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren. Als het kan zal uw arts misschien de dosering aanpassen. Of een ander medicijn of andere toedieningsvorm (bijvoorbeeld een pleister) aan u voorschrijven.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit kan zich ook uiten in ‘angio-oedeem’: een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Als dit ontstaat, moet u direct een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan.

  U mag dit soort middelen in de toekomst dan niet meer gebruiken. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of een ander oestrogeenhormonen niet opnieuw krijgt.

Bij gebruik langer dan een half tot één jaar: de kans op onderstaande bijwerkingen is groter naarmate u dit medicijn langer gebruikt. Daarom is het belangrijk elk half jaar met uw arts te overleggen of het gebruik van dit medicijn nog nodig is. Als u stopt met het medicijn, daalt de kans op deze bijwerkingen weer.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Borstkanker

  Hoewel de kans klein is, is de kans ongeveer twee keer hoger dan bij vrouwen die geen hormonen gebruiken. Bij vrouwen die borstkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel. U kunt dit middel daarom beter niet gebruiken. Overleg met uw arts over een mogelijk alternatief. Indien dit er niet is, kunt u bij sommige vormen van borstkanker, wanneer is aangetoond dat de tumor ongevoelig is voor hormonen, dit middel wel gebruiken.

• Baarmoederkanker

  Het risico op baarmoederkanker is iets hoger, dan bij vrouwen die etinylestradiol combineren met progestageenhormoon. Bij vrouwen die baarmoederkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel. U kunt dit middel daarom beter niet gebruiken.Overleg met uw arts over een mogelijk alternatief. Indien dit er niet is, kunt u in sommige gevallen dit middel wel gebruiken, in combinatie met een progestageenhormoon.

• Leveraandoeningen en galstenen. Krijgt u hevige pijnaanvallen in de bovenbuik, een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid? Waarschuw dan een arts.

  De galstenen zelf zijn vaak pijnloos, een enkele keer ontstaat er een galblaaskoliek. U merkt dit aan hevige pijnaanvallen in de bovenbuik. Waarschuw dan een arts. Een leveraandoening merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.

• Dementie bij vrouwen ouder dan 65 jaar.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik ethinylestradiol gebruiken met andere medicijnen?

Er zijn van dit middel geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
U mag dit middel NIET gebruiken tijdens de zwangerschap of als u binnenkort zwanger wilt worden, behalve als vijfdaagse kuur tijdens IVF-behandeling. Als u dit middel gebruikt en u raakt zwanger of denkt erover zwanger te worden, overleg dan met uw arts.

Borstvoeding
Gebruik dit middel NIET als u borstvoeding geeft of stop de borstvoeding. Dit middel komt namelijk in de moedermelk terecht. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven. Ook remt het middel de aanmaak van moedermelk. De borstvoeding loopt dan langzaam terug. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander middel voorschrijven, dat u wel veilig kunt gebruiken.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de goede dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

Bij borstkanker of prostaatkanker 
Neem dit middel in op een volle maag. U heeft dan minder kans op misselijkheid.

Wanneer?

Wegblijven van de menstruatie 
Bij de eerste behandeling moet u dit middel 25 dagen lang per periode van 4 weken gebruiken. Een paar dagen na stoppen start de menstruatie. Daarna gebruikt u dit middel vanaf de vijfde dag nadat de menstruatiebloeding is gestart tot en met dag 25.

IVF, behandeling met clomifeen 
Slik dit middel vanaf de eerste dag nadat u stopt met het gebruik van clomifeen.

Hoe lang?

IVF, behandeling met clomifeen 
Slik dit middel 5 dagen lang nadat u bent gestopt met clomifeen.

Wegblijven van de menstruatie 
U moet dit middel minstens 2 menstruatiecycli lang gebruiken om de menstruatie goed te reguleren.